Grodziska - czyli historia nieznana

Nazwa/Najbliższa miejscowość: Kołodzieje
Woj. Pomorskie
Powiat Kwidzyn
Jak dotrzeć: Grodzisko trudne do zlokalizowania ze względu na słabe oznaczenie w terenie. Najlepiej wyruszyć ze wsi Kołodzieje kierując się polnym drogami na południowy półwysep jeziora Grażymowskiego. Od centrum wsi kierujemy sie w kierunku zachodnim pilnując brzegów jeziora. Po około 1 km docieramy do półwyspu.
Stan grodziska: Grodzisko jest bardzo słabo czytelne w terenie. Grodzisko od kilkudziesięciu lat jest rozorywane, co spowodowało znaczne zniszczenie wałów i fos. Widać ślady po fosie i wale, od strony północnej półwyspu. Od strony południowej grodzisko chronione było bardzo wysokim brzegami jeziora.r
Atrakcyjność grodziska : 2
Badania archeologiczne/historia grodziska: Grodzisko wielokrotne badane. Ostatnio w ramach programu Adalbertus. Grodzisko użytkowane od czasów epoki żelaza. Co ciekawe jest to grodzisko słowiańskie (większość grodzisk w tej okolicy to grodziska pruskie)
Opis wyprawy: Grodzisko leży w moich rodzinnych stronach. Wydawało by się, że nie powinno być kłopotu z jego lokalizacją. Niestety zlokalizowanie go okazało się niezwykle trudne. Po pierwsze grodzisko jest oznaczone na bardzo niewielu mapach, po drugie jest oznaczone błędnym miejscu. Jezioro Grazymowskie nad którym leży grodzisko ma kilka półwyspów i jedna z map wskazuje po prostu niewłaściwy półwysep. Brzegi jeziora w średniowieczu były bardzo gęsto zaludnione. Patrząc po ilości odkryć archeologicznych było to jedno w wybijających się centrów osadnictwa na pograniczu słowiańsko-pruskim we wczesnym średniowieczu. Podsumowując odbyłem dwie wycieczki do Kołodziej nad jezioro Grażymowskie. Pierwsza z nich odbyła się na półwysep północny. Pomimo że  stosunkowo stromy brzeg półwyspu sugerował istnienie grdziska
nie znalazłem tam przekonujących dowodów na istnienie grodziska. Nie chciałem tak łatwo się poddawać, poszperałem trochę w materiałach archeologicznych i okazało się, że grodzisko powinno się znajdować po przeciwnej stronie jeziora (południowej). Kolejna wyprawa zakończyla się sukcesem, po 1,5 kilometrowym spaceerze (wyruszając od Kołodziej) dotarliśmy z synkiem i tatą na grodzisko położone na półwyspie.

Grzesiu i dziadek dzielnie maszerują w stronę domniemanego grodziska.

Brzeg jeziora Grażymowskiego, w oddali wyspa a po prawej stronie kraniec półwyspu.

Dziadek i wnuczek dzielnie szukają grodziska.

Niestety w tej chwili grodzisko to własciwie stromy pagórek na końcu półwyspu. Ponieważ na grodzisko jest od wielu rozorywany przez rolnika, tylko po niewielkich wzniesieniach i zagłębieniach możemy się domyślić, gdzie przebiegała linia wałów i fos. Za to z grodziska roztacza się piękny widok na jezioro i okolicę, miejsce nie pozbawione jest uroku, pomimo braku wyraźnych wałów i fos. Interesująca może być również niewielka wyspa znajdująca się niedalego półwyspu, ale to zostawię sobie na inną wyprawę.

Widok na grodzisko, widać pagórek na którym się wznosiło. Zagłębienie  to wypłaszczona fosa.

Wyspa niedalego grodziska, być może tam też coś można znaleźć ?

Najbliższa miejscowość/Nazwa: Kamionka/Poganek
Województwo: Warmińsko-Mazurskie
Powiat: Iławski
Jak dotrzeć: Grodzisko położone jest na półwyspie jeziora Slim, niedaleko Iławy
Stan grodziska: Grodzisko dobrze zachowane. Pojedyncza linia wałów
Atrakcyjność grodziska: 4 ( w skali 1-5)
Opis: Poganek to bardzo dobrze znane grodzisko ziemi iławskiej. Odnotowuje je wiele źródeł. Wieś Kamionka w której leży grodzisko ma prastare korzenie. Przez Kamionkę przechodził ważny szlak handlowy - Via Regia, tutaj zatrzymywali się kupcy na odpoczynek. Za czasow pruskich wieś nazywała się Protest. Do grodziska startuje od strony Iławy, czerwonym szlakiem. Szlak wiedzie mnie leśną drogą, wzdłuż której wytyczona jest ścieżka edukacyjna. Mijam podmokły las, dawne wilcze doły- bardzo dobra wyprawa z kijkami nordic walking.
Docieram do brzegów niezwykle urokliwego jeziora slim.

Na zdjęciu powyżej  piękne jezioro Slim.

Dawna Via Regia wiedzie mnie wzdłuż jeziora. Docieram w końcu do Kamionki (jesteśmy jakieś 5 km od Iławy), już z daleka widzę górujące nad okolicą wzniesienie blisko jeziora. Na jego szczycie znajduje się cel dzisejszej wyprawy. Przechodzę  przez wieś i zaczynam kombinować jak dotrzeć na półwysep. Jak zawsze  okazuje się, że de fakto idę dokoła, a droga która powinna być najprostrzą prowadzi w niezłą gestwinę.

Zalesiona górka w oddali to właśnie Poganek.

Po małym błądzeniu trafiam w końcu na grodzisko. Lubię tą chwilę kiedy z oddali widzę już linię wałów, wtedy wiem że znowu się udało :). Wały otaczają szczyt sporego pagórka. Wał najwyższy jest od strony lądu, najniższy od strony jeziora. Wały mają wysokość od 1 m do około 2,5 w najwyższym punkcie grodziska. Wał  poprowadzony jest  po linii elipsy.

Na zdjęciach powyżej wały i majdan grodziska

Robię sobie spacerek wałami grodziska zastanawiając się jak to wyglądało 1000 lat temu. Na dole leżała spora wioska położona przy szlaku handlowym, zapewne mieszkańcy również zajmowali się handlem. W razie napadów, wojen mieszkańcy szukali schronienia za palisadą grodu na półwyspie. Z półwyspu roztacza się piękny widok na jezioro Slim. W ogóle okolica bardzo sprzyja spacerom, polecam niedaleki zamek krzyżacki w Szymbarku. Grodzisko nie zawodzi. Pod tym linkiem trafimy na stronę z legendą związana z grodziskiem.

Badania archeologiczne:

Nazwa/Najbliższa miejscowość: Lasy pomiedzy Kamieńcem a Stary Dzierzgoniem

Województwo: Pomorskie

Powiat: Sztumski

Jak dotrzeć: Grodzisko położone jest w lasach w połowie drogi miedzy Starym Dzierzgoniem a Kamieńcem w lasach. Teren bagnisty.

Współrzędne geograficzne: więcej informacji

Stan grodziska: Grodzisko dobrze zachowane. Prostokątkna linia wałów, głęboka bagnista fosa Grodzisko nie odnotowane w popularnych.

Atrakcyjność grodziska: 5

Opis wypadu: O grodzisku dowiedziałem się przypadkowo śledząc lokalne forum pasjonatów ziemi suskiej. Szybko zorientowałem się, że chodzi prawdopodobnie niewielkie grodzisko/gródek. Wyprawę rozpoznawczą połączyłem z rodzinnym grzybobraniem . Razem z tatą ruszyliśmy w poszukiwanie grzybów i  grodziska :). Było to stosunkowo trudne, miałem mało wskazówek, żeby precyzyjnie określić położenie grodziska. Pomogło nam szczęscie i tak zwany nos.

Na zdjęciu powyżej, mój tata idze wałem grodziska, po obu stronach bagno.

Grodzisko jest bardzo interesujące. Połozonej jest na skraju bagnistego lasu. Otaczonej jest wałem wysokosci od 1 do 2 metrów. Wał układa sie w kształ prostokątu o bokach jakies 50 na 30 metrow.Wnętrze wału wypełnia podmokły, bagnisty teren. Samo grodzisko to wyspa o 10 metrowej średnicy położona na bagnistym terenie w obrębie wałów. Z jednej strony wał jest bardziej rozbudowany. Prawdopobnie w tym miejscu była niewielka osada podgrodowa. Na wyspę prawdopodnie prowadził krótki most. Wokół wału rozciaga się podmokły las. Grodzisko wydaje się zupełnie zagubione w gęstym bagnistym lesie . Pomimo, że do drogi od grodziska jest jakieś 300-400 metrów. Miejsce zupełnie dziewicze i to jest jego urok. Jedno z piekniejszych grodzisk jakie widziałem. Nie ze względu na jakieś wielkie założenia obronne, ale ze względu na swoje położenie.

Na zdjeciu powyżej wał grodziska porośniety drzewami.

Zdjęcie zrobione z wału w oddali widać wyspę-grodzisko.

Na powyższych zdjęciach widać wał grodziska.

Dwa powyższe zdjecia przedstawiając wyspę-grodzisko.

Wokół  rośnie pełno młodych  brzózek- pięknie. Dawałem sobie bardzo mało szans na znalezienie grodziska- a udało nam się znaleźć  grodzisko i całkiem sporo grzybów. Co ciekawe - nie znalazłem infomacji w źródłach archeologicznych na temat tego grodziska. Prawdopodobnie obiekt nie był nigdy badany.

Teren porośniety jest takim laskiem brzozowym jak na zdjęciu powyżej.

Badania archeologiczne: Brak informacji